Chcecie odwiedzić wyjątkowe miejsce, gdzie w poprzemysłowych wnętrzach dawnej fabryki sprzętu wojskowego jeszcze niedawno powstawały od podstaw meble, rowery, ceramika, rzeźby i wiele innych rzeczy? To spieszcie się i to bardzo. Lokalne centrum przy Podskarbińskiej 32/34, które poznaliśmy tworząc naszą mapę rzemieślników http://rzemieslnicy.miastojestnasze.org/, za chwilę przejdzie do historii. Rzemieślnicy i artyści dostali wypowiedzenia umowy najmu. Muszą opuścić swoje warsztaty i tym samym miejsce, w którym od kilku lat funkcjonują i tworzą zgraną społeczność. Część musi wyprowadzić się stamtąd nawet do końca października, niektórzy mogą zostać do końca roku.
Pod koniec sierpnia wysłaliśmy do przedstawicieli miasta oraz właściciela terenu – spółki skarbu państwa – list otwarty, apelując o uratowanie tego wyjątkowego miejsca i proponując rozwiązanie, jak można to uczynić. Jedyne, co wtedy uzyskaliśmy, to deklaracja od dyrektora biura zarządu Mesko SA, pana Romana Sobczaka, który w wypowiedzi dla Gazety Wyborczej stwierdził, iż wycofują się z decyzji o sprzedaży terenu deweloperowi (na grafice widoczna jest wizualizacja osiedla planowanego w tej lokalizacji). Niestety nie dowiedzieliśmy się, co powstanie tam w zamian.
Jedno jest pewne. Budynki Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego “PZL-WARSZAWA II” znikną. Wątpliwości w tej kwestii nie pozostawia przetarg na przeprowadzenie wyburzenia, który umieszczony jest na stronie internetowej Mesko. Pod kilof pójdą 4 największe budynki, w tym najciekawsza, całkowicie przeszklona siedziba dawnej galwanizerni. Przedwojenne pozostałości Fabryki Dźwigów – Braci Jenike, na Podskarbińskiej zniknęły wiosną tego roku, mimo decyzji stołecznego konserwatora o rozpoczęciu wpisu zabudowań do ewidencji zabytków.
Tak ginie materialne dziedzictwo przemysłowej historii Kamionka i Grochowa. Tak niszczy się jedno z ostatnich miejsc w Warszawie, gdzie w idealnych do tego warunkach mogli funkcjonować rzemieślnicy i artyści. Niektórym udało się znaleźć w Warszawie nową lokalizację na swoją działalność, ale są i tacy, którzy mają dość tułaczki, będącej nieodzowną częścią życia rzemieślnika w stolicy. Ci wyjeżdżają z Polski. Na Zachodzie takie miejsca jak Podskarbińska są z powodzeniem przekształcane w lokalne centra kulturalno-rzemieślnicze. Wprawdzie takie centrum, być może, powstanie za 2-3 lata w Młynie Michla na Szmulowiźnie na Pradze-Północ, ale będzie za małe na przyjęcie wszystkich chętnych. Fenomenu rzemieślniczo-artystycznej społeczności na Podskarbińskiej nie da się już odtworzyć, bo nie ma gdzie…
Polecamy film z Podskarbińsiej zrealizowany prze Muzeum Pragi https://vimeo.com/224450525